مراقبت های پس از زایمان طبیعی و سزارین

مراقبت های پس از زایمان طبیعی و سزارین را امروز در سایت دکتر زنان میخوانید شما همچنین میتوانید مطالب اختصاصی درباره زایمان طبیعی و زایمان سزارین را در این بخش ها بخوانید با ما همراه باشید .

پس از وضع حمل بیمار باید حداقل به مدت یک ساعت تحت نظارت مستقیم و نزدیک پزشک باشد . طی این مدت هر 15 دقیقه تعداد نبض ، فشار خون ، میزان خونریزی و وضعیت انقباضی رحم با لمس شکم ارزیابی می شود .

چنانچه تعداد نبض بیمار بالا باشد و فشار خون نیز پایدار باشد و زائو خونریزی غیر عادی نداشته باشد و رحم نیز در حالت انقباضی به سر برد ، می توان وی را به اطاقش بازگرداند .

راه افتادن :
زنان طبیعی می توانند به محض آنکه توانایی لازم را باز یافتند ، بستر را ترک کنند و تحرک کامل داشته باشند .

حدود 4-2 ساعت پس از زایمان طبیعی و 12-6 ساعت پس از زایمان به صورت سزارین، زمان مناسبی برای شروع تحرک است . در مواردی که بی حسی نخاعی برای زایمان به کار رفته باشد ، استراحت با مدت زمان بیشتری لازم است و اینها با نظر پزشک باید از بستر برخیزند .

 

رژیم غذایی:
به طور معمول 2 ساعت پس از زایمان طبیعی و 8 ساعت بعد از سزارین و البته با نظر پزشک معالج ، زائو می تواند از راه دهان تغذیه داشته باشد . بهتر است تغذیه دهانی موقعی آغاز گردد که زائو تحرک و برخاستن از بستر را شروع کرده است . رژیم غذایی پس از زایمان همچون رژیم غذایی دوران حاملگی است با این تفاوت که مادر شیرده باید روزانه حداقل 5/0 لیتر شیر مصرف کند تا کلسیم ، پروتئین و دیگر اجزاء مترشحه از پستان ، جایگزین گردد .

مراقبت از فرج ، پس از زایمان :
پس از زایمان لازم است روزانه ناحیه فرج به دفعات 3-2 بار در روز و نیز پس از هر بار اجابت مزاج به خوبی شستشو ، تمیز و خشک گردد .

این کار معمولاً توسط خود فرد امکان پذیر است . این نظافت با استفاده از پارچه نخی استریل و مواد ضد عفونی کننده رقیق شده همچون محلول بتادین در آب صورت می گیرد .

این ناحیه باید از قسمت جلو به عقب تمیز و خشک شود تا آلودگی های ناحیه مقعدی به زخم ناحیه فرج انتقال نیابد.

مراقبت از مثانه و روده
پس از زایمان حجم دفعی ادرار افزایش می یابد . از طرفی به علت مسائل بی حسی موضعی و نیز فشار نوزاد بر مثانه حین خروج از کانال زایمان ، ممکن است دفع ادرار با قدری مشکل همراه گردد .

در این مواقع مادر باید سعی در دفع ادرار داشته باشد و با انجام تدابیری چون نشستن در لگن آب گرم به تحریک مثانه کمک کند .کاهش درد مادر با مسکن ها نیز به وی کمک خواهد کرد .

بسیاری از زنان در دوره نفاس یبوست دارند که اولین توصیه مصرف مایعات کافی به خصوص آب است . داشتن تحرک کافی و زودرس ، مصرف میوه جات و سبزیجات نیز می توانند کمک کننده باشند .

در صورت بر جاماندن مشکل ، استفاده از ملین های ملایم همچون شیر منیزی یا پودر پسیلیوم در رفع مشکل اثر بخش هستند .

پس درد ها
طی چند روز اول پس از زایمان و خصوصاً هنگامی که کودک از پستان مادر شیر می نوشد ، انقباضاتی در رحم می تواند پدید آید و برای مادر ناخوشایند باشد . در صورت وجود این مسئله ، کاربرد مسکن ها از شدت این دردها خواهند کاست .

ورزش
پس از حاملگی عضلات جدار شکم و نیز کف لگن به دلیل فیزیولوژی خاص دوره حاملگی شل می شوند . پس از بهبود اولیه مادر از زایمان ، مناسب است که با انجام حرکات ورزشی در جهت تقویت این عضلات به برگرداندن فیزیک مناسب بدن و پیشگیری از عوارض بعدی کمک شود .

حرکاتی که به عضلات شکم قدرت می بخشند ، حرکاتی هستند که در حالت طاق باز انجام می شوند و فرد بالا تنه و یا پاهای خود را از زمین بلند می کند . برای تقویت عضلات کف لگن ، فرد می تواند به هنگام ادرار کردن به طور ارادی جلوی جریان ادرار را بگیرد و مجدداً رها کند و یا این که عضلات اطراف مقعد را منقبض کند .

 

احتقان پستان
در مورد این پدیده قبلاً صحبت شد و همانطور که ذکر شد استفاده از کرست نگهدارنده سفت ، کیسه یخ و مصرف مسکن از شدت آن خواهد کاست .

ترخیص از بیمارستان
پس از زایمان طبیعی اغلب می توان زائو را تا روز سوم زایمان مرخص کرد و معمولاً 24 ساعت بستری در بیمارستان کافی است . طبیعی است که قبل از ترخیص معاینه ای از پستان ها ، شکم ، فرج و رحم وضعیت فشار خون و نبض صورت می گیرد ، تا از سلامت جسمی زائو اطمینان حاصل گردد.

مادران طبیعی و سالم باید 8-6 هفته پس از زایمان مجدداً به مطب پزشک مراجعه کنند . در صورتی که مشکل خاصی همچون خونریزی زیاد ، تب ، یا عوارض دیگر طی این مدت زمان حادث گردد ، نیاز به پزشک در اولین فرصت ضروری است .

استراحت در منزل
پس از زایمان بهتر است بیمار فعالیتش را به مدت 2-1 هفته محدود کند و از انجام کارهای روز مره منزل پرهیز کند . البته ذکر این مسئله به این معنی نیست که زائو کاملاً در بستر بخوابد زیرا فعالیت های سبک همچون راه رفتن در منزل برای وی لازم است .

زمان انجام مقاربت و پیشگیری از حاملگی
عمل مقاربت پس از اینکه زخم ناشی از زایمان در ناحیه فرج ترمیم یافت و انجام آن بدون ناراحتی میسر شد ، قابل انجام است که این زمان از چند هفته تجاوز نمی کند . با توجه به نکاتی که قبلاً ذکر شد و خصوصاً احتمال تخمک گذاری قبل از شروع خونریزی قاعدگی ، به هیچ وجه نمی توان روی شیردهی مادر حساب کرد و از روش مناسب پیشگیری استفاده نکرد .

چندین روش برای پیشگیری از حاملگی در دوران شیردهی پیشنهاد شده است که بهتر است از 6 هفته پس از زایمان به کار گرفته شوند . استفاده از آی.یو.دی ، مصرف قرص های لاینسترنول ، قرصهای کاشتنی و تزریقی ، کاربرد کاندوم همگی روش های مختلف پیشگیری از حاملگی طی دوران شیر دهی هستند که برای هر فرد یک روش ترجیح داده می شود .

دکتر زنان

متخصص زنان و زایمان و نازایی دکتر مژگان کریمی

برای مطرح کردن سوالات همین الان تماس بگیرید :

02122776295

09102410144

 

 

منبع : کتاب آنچه زنان باید از بلوغ ، باروری و یائسگی بدانند